Төрийн аудитын тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1, 18 дугаар зүйлийн 18.2, Төсвийн тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.9.5-д заасны дагуу Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгчийн төсвийн 2017 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрөөр дуусвар болсон санхүүгийн тайлан, төсвийн гүйцэтгэлд Үндэсний Аудитын газраас санхүүгийн тайлангийн аудит хийлээ.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Батдэлгэрт холбогдох хэргийг шүүгдэгч болон түүний өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2018 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдөр хянан хэлэлцлээ.

МАХН-ын дүрэм, мөрийн хөтөлбөрт оруулсан өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай Н.Энхбаяр нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2018 оны 5 дугаар сарын 14-ний өдөр  хэлэлцлээ.

Хөдөлмөрийн Үндэсний намын шинэчилсэн дүрмийг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2018 оны 5 дугаар сарын 14-ний өдөр хэлэлцлээ.

Зон Олны нам нь ээлжит Бага хурлаа  2018 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдөр  хуралдуулж, намын дарга П.Очирпүрэвийг өөрийнх нь хүсэлтээр ажлаас чөлөөлж, Г.Эрдэнэтөгсийг намын даргаар сонгосон ба шинээр сонгогдсон даргыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэхээр Улсын Дээд шүүхэд хүсэлт гаргажээ.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимаас Нийслэл болон Төв аймаг дахь Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхүүдийн шүүгчидтэй 2018 оны 5 дугаар сарын 10-ны өдөр уулзалт-ярилцлага зохион байгууллаа.

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын шүүгчид “Иргэний хэргийн шүүн таслах ажиллагааны практик” сэдэвт уулзалт-ярилцлагыг нийслэлийн Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй болон Баянгол, Сонгинохайрхан, Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхүүдэд 2018 оны 5 дугаар сарын 9-ний өдөр зохион байгуулж байна.

Улсын Дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн хуралдаан 2018 оны 5 дугаар сарын 4-ний өдөр болов.

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхим Шүүхийн Ерөнхий зөвлөл, Германы Олон Улсын Хамтын Ажиллагааны Нийгэмлэгийн "Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийн эрх зүйн орчинг баталгаажуулах” төсөлтэй хамтран иргэний эрх зүйн чиглэлээрх уламжлалт сургалтаа 2018 оны 4 дүгээр сарын 17-27-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна.

Улсын Дээд шүүх 2018 оны нэгдүгээр улирлын байдлаар эрүү, иргэн, захиргааны нийт 1127 хэрэг хүлээн авч, шүүх хуралдаанаар 734 хэрэг хянан шийдвэрлэжээ. Шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэсэн хэргийн 17.4 хувь нь эрүүгийн, 64.4 хувь нь иргэний,  18.1 хувь нь захиргааны хэрэг байна.

“Гэр Хороолол Хөгжлийн нам”- ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Б.Батсүх нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2018 оны  4 дүгээр сарын 16-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

“Их эв нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай З.Бат-Отгон нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2018 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Иргэний хөгжил, хүмүүнлэг үйлсийн намыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Л.Эрдэнэ-Очир нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2018 оны 3 дугаар сарын 12-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

МАХН-ын дүрэм, мөрийн хөтөлбөрт оруулсан өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай Н.Энхбаяр нарын хүсэлтийг Дээд шүүх 2018 оны 3 дугаар сарын 12-ны өдөр  хэлэлцлээ.

 Иргэний Зориг Ногоон намын дүрмийн нэмэлт, өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2018 оны 3 дугаар сарын 5-ны өдөр хэлэлцлээ.

Дэлхийн Монголчууд намыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Г.Тэмүүжин  нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2018 оны 3 дугаар сарын 5-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Өлзийбуянд холбогдох хэргийг шүүгдэгч, түүний өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2018 оны 2 дугаар сарын 28-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Монголын уламжлалт сар шинийн баяр цагаан сарыг тохиолдуулан 2017 онд үр бүтээлтэй ажилласан зарим шүүгч, ажилтнуудад шагнал гардуулах ёслолын ажиллагаа Улсын Дээд шүүхэд 2018 оны 2 дугаар сарын 15-ны өдөр боллоо. Шагнал гардуулах ёслолын ажиллагаанд Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Х.Сонинбаяр, Захиргааны хэргийн танхимын тэргүүн М.Батсуурь, Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Б.Цогт болон албаны бусад хүмүүс оролцов.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Г.Шийлэгдамба, О.Даваасүрэн, Э.Гантулга, Г.Ганчимэг нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг шүүгдэгч нар, тэдний өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу 2018 оны 2 дугаар сарын 9-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Монгол Улсын Дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн 2017 оны 10 дугаар сарын 23-ны өдрийн хуралдаанаас 2017 оны 6 дугаар сарын 9-ний өдрийн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн 1,2 дугаар зүйлд заасан зохицуулалт нь Монгол Улсын Үндсэн хуульд нийцэж байгаа эсэх асуудлаар дүгнэлт гаргуулахаар Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцэд хүсэлт мэдүүлсэн юм. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Цэен нарын 34 хүнд холбогдох эрүүгийн хэргийг шүүгдэгч нар, тэдний өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу 2018 оны 1 дүгээр сарын 25-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

МАХН-ын дүрмийн өөрчлөлт болон шинээр сонгогдсон даргыг бүртгүүлэх тухай О.Баасанхүү нарын хүсэлтийг Дээд шүүх 2018 оны нэгдүгээр сарын 19-ны өдөр хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар “Хүүхдийн хөдөлмөрийн тэвчишгүй хэлбэрүүдийн эсрэг үндэсний сүлжээ”, “Хүүхэд хамгааллын үндэсний сүлжээ”,  “Хүүхэд залуучуудын хөгжил хамгаалал”, “Бүх нийт боловсролын төлөө иргэний нийгмийн үндэсний эвсэл”, “Хүүхдийн эрхийн үндэсний төв”, “Монфемнет үндэсний сүлжээ”, “Өсвөр үеийнхний хөгжлийн төв” төрийн бус байгууллагуудын нэхэмжлэлтэй Монгол Улсын Засгийн газарт холбогдох хэргийг нэхэмжлэгч нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч болон хариуцагчийн өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу  2018 оны нэгдүгээр сарын 15-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Зон Олны намын дүрэмд оруулсан өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2018 оны 1 дүгээр сарын 5-ны өдөр хэлэлцлээ.  

МАХН-ын дүрмийн өөрчлөлт болон шинээр сонгогдсон даргыг бүртгүүлэх тухай О.Баасанхүү нарын хүсэлтийг Дээд шүүх 2018 оны 1 дүгээр сарын 5-ны өдөр хэлэлцэхээр товлон зарлаад байсан юм. 

Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жилийн ойг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч зарлиг гаргаж, шүүхийн байгууллагад олон жил үр бүтээлтэй ажилласан Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч асан Лувсаншаравын Даваасүрэн, Дархан-Уул аймгийн шүүхийн шүүгч асан Ёндонгийн Ринзаан нарыг “Монгол Улсын Гавъяат хуульч” цол, тэмдгээр тус тус шагнажээ. Шагналыг гардуулан өгөх ёслолын ажиллагаа 2017 оны 12 дугаар сарын 29-ний өдөр Улсын Дээд шүүхэд болов.  

 Монгол Ардын Намын дарга, намын дүрэм болон мөрийн хөтөлбөрт оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2017 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдөр хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Г.Батжаргаланд холбогдох хэргийг хяналтын прокурорын гаргасан эсэргүүцлийн дагуу 2017 оны 12 дугаар сарын 4-ний өдөр хянан хэлэлцэв. 

Эх орон намаас ирүүлсэн тус намын даргыг шинэчлэн бүртгүүлэх тухай хүсэлтийг Дээд шүүх 2017 оны 12  дугаар сарын 4-ний өдөр хэлэлцлээ. 

Монгол Ардын Хувьсгалт намын дүрмийн өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2017 оны 12 дугаар сарын 4-ний өдөр хэлэлцлээ. 

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 11 дүгээр магадлалаар нэр бүхий 12 шүүгчийг албан тушаалд нь буцаан томилоогүйтэй холбогдуулан эрх нь зөрчигдсөн тухай маргааныг Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимд анхан шатны журмаар харьяалуулан шийдвэрлэхээр тогтоосон билээ.

Хуулийн төв байгууллагуудын дунд жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулагддаг шилжин явах цомын төлөөх “Спортын их наадам-2017" тэмцээнд Улсын Дээд шүүхийн баг тамирчид амжилттай оролцлоо. 

Гэр Хороолол Хөгжлийн намыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Б.Батсүх нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2017 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Д.Буяннэмэхэд холбогдох эрүүгийн хэргийг хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч болон түүний өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зориг Монгол Улсад албан ёсны ажлын айлчлал хийж буй БНХАУ-ын Хууль зүйн сайд Жан Жюнь тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2017 оны 11 дүгээр сарын 6-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. 

Монгол Үндэсний Ардчилсан Намын шинээр сонгогдсон даргыг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2017 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдөр хэлэлцлээ.  

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Г.Маралмаа, Т.Цогт нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч нар болон шүүгдэгчийн өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн хуралдаан 2017 оны 10 дугаар сарын 23-ны өдөр боллоо.

Хуралдаанаар Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн зарим зүйл Монгол Улсын Үндсэн хуульд нийцэж байгаа эсэх талаар Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүх, Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхүүдээс ирүүлсэн санал, мөн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай 2017 оны 6 дугаар сарын 9-ний өдрийн Монгол Улсын хуулийн зарим зүйл Монгол Улсын Үндсэн хуульд нийцэж байгаа эсэх талаар Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхээс ирүүлсэн саналыг тус тус хэлэлцэв. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Г.Дэнзэн,  Я.Батсуурь, Г.Түмэнхүү, Т.Төгсбаяр, Д.Баярмаа нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч нар, тэдгээрийн өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Зон олны намын шинээр сонгогдсон намын даргыг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2017 оны 10  дугаар сарын 11-ний өдөр хэлэлцлээ. 

МЭНДЧИЛГЭЭ

Нийслэлийн давж заалдах шатны шүүхэд ажиллаж байсан ахмадуудаа,

Тус шүүхийн шүүгч, ажилтнуудаа, 

Хүний эрх, эрх чөлөө, шударга ёсны манаа нь болж шүүх эрх мэдлийн алтан жолооноос атгалцаж яваа Та бүхэнд Нийслэлийн Эрүү, Иргэний давж заалдах шатны шүүх үүсгэн байгуулагдсаны 90 жилийн ойг тохиолдуулан Улсын Дээд шүүхийн нэрийн өмнөөс болон хувиасаа чин сэтгэлийн мэндчилгээ дэвшүүлье.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг Европын аюулгүй байдал хамтын ажиллагааны байгууллагын Хүн худалдаалах гэмт хэрэгтэй тэмцэх асуудал хариуцсан тусгай төлөөлөгч, Элчин сайд Мадина Ярбуссинова тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2017 оны 10 дугаар сарын 5-ны өдөр хүлээн авч уулзав. 

Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зориг захирамж гаргаж,  Монгол Улсад телевизийн салбар үүсч хөгжсөний болон МҮОНРТ байгуулагдсаны 50 жилийн ойг тохиолдуулан МҮОНТ-ийн сэтгүүлч Цэенсүрэнгийн Алтанцэцэгийг Улсын Дээд шүүхийн “Хүндэт тэмдэг”-ээр шагналаа. Мөн тус телевизийн нэгдүгээр сувгийн ерөнхий продюсер Г.Агааноровыг Улсын Дээд шүүхийн “Хүндэт жуух”-аар шагнасан байна. 

Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Х.Батсүрэн НҮБ-ын Эрүүл, аюулгүй, цэвэр, тогтвортой орчинд амьдрах эрхийн асуудал хариуцсан тусгай илтгэгч ноён Жонн Кнокс тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2017 оны 9 дүгээр сарын 25-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа.

Олон Улсын Эрүүгийн шүүхийн Ромын дүрмийн оролцогч улсуудын Ассамблейн ажлын албанаас 2017 оны 3 дугаар сарын 7-ны өдөр тус шүүхийн шүүгчийн 6 сул орон тоонд сонгон шалгаруулалт явуулах шийдвэрийг зарласан юм. Нэр дэвшигчдийг бүртгэх ажиллагаа 2017 оны 4 дүгээр сарын 24-нөөс  7 дугаар сарын 16-ны өдрүүдэд явагдаж өндөрлөсөн. 2017 оны 12 дугаар сарын 4-14-ны хооронд АНУ-ын Нью Йорк хотноо НҮБ-ын төв байранд зохион байгуулагдах 16 дугаар Ассамблейн нэгдсэн хуралдаанаар гишүүн улсуудын дунд санал хураах замаар ОУЭШ-д ажиллах шүүгчдийг сонгох  юм.

Нийслэл дэх шүүхүүдийн дунд жил бүр уламжлал болгон зохиогддог  хөлбөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээн  2017 оны 9 дүгээр сарын 16-ны өдөр Багануур дүүргийн ногоон талбайд амжилттай явагдаж өндөрлөлөө. 

Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газрын бичиг хүргэгч А.Пүрэвдулам гавъяаныхаа амралтад гарч буйтай холбогдуулан хүндэтгэл үзүүлэх ёслолын ажиллагаа 2017 оны 9 дүгээр сарын 14-ний өдөр боллоо. 

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг Монголын Хуульчдын холбооны тэргүүн Б.Гүнбилэгийн урилгаар манай улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Францын Хуульчдын Үндэсний зөвлөлийн Ерөнхийлөгч ноён Паскаль Идү,  тус зөвлөлийн Европ болон олон улсын асуудал эрхэлсэн хорооны тэргүүн Филипп-Анри Дютхайл нарыг 2017 оны 9 дүгээр сарын 11-ний өдөр хүлээн авч уулзлаа. 
 

Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Б.Батцэрэн, Ч.Хосбаяр, Д.Эрдэнэбалсүрэн нар ХБНГУ-ын Вурзбургын Юлюс-Максимилиан их сургуулийн тэнхимийн эрхлэгч, хууль зүйн ухааны доктор Эрик Хилгэндорф тэргүүтэй тус сургуулийн профессор багш нар болон эрдэм шинжилгээний ажилтан нарыг хүлээн авч уулзлаа. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Содномдаржаа, Ц.Амгаланбаатар, Т.Чимгээ нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч нар, тэдгээрийн өмгөөлөгчид болон хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгчийн өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 8 дугаар сарын 4-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Тулгар төрийн 2226 жил, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 811 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жил, Ардын хувьсгалын 96 жил, Үндэсний их баяр наадмыг тохиолдуулан шүүх, шүүхийн захиргааны байгууллагад олон жил, үр бүтээлтэй ажилласан Улсын дээд шүүхийн Тамгын газрын эрх зүйн онол, арга зүйн асуудал хариуцсан референт Ш.Даваадулам "Шүүхийн тэргүүний ажилтан” цол, тэмдгээр шагнууллаа.

Тулгар төрийн 2226 жил, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 811 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жил, Ардын хувьсгалын 96 жил, Үндэсний их баяр наадмыг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч зарлиг гаргаж, шүүхийн байгууллагад олон жил идэвх зүтгэл, үр бүтээлтэй ажилласан Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Лхүндэвийн Атарцэцэгийг “Монгол Улсын Гавъяат хуульч” цол, тэмдгээр шагналаа. 

Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газрын зарим ажилтнуудын Төрийн захиргааны албан хаагчийн тангараг өргөх ёслолын ажиллагаа 2017 оны 7 дугаар сарын 5-ны өдөр боллоо. 

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг, УИХ-ын гишүүн Х.Нямбаатар, Улсын Ерөнхий прокурорын орлогч Г.Эрдэнэбат, ХЗДХЯ-ны Бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Э.Энхтуяа, ШШГЕГ-ын дэд дарга Г.Туулхүү нар Эрүүгийн хуулийн шинэчилсэн найруулгыг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд ялтнуудыг ялаас чөлөөлөх, ялаас дүйцүүлэн хасах үйл ажиллагааны явцтай 2017 оны 7 дугаар сарын 3-ны өдөр танилцлаа. 

Шинээр батлагдсан Эрүүгийн хуулийн шинэчилсэн найруулга 2017 оны 7 дугаар сарын 1-нээс хэрэгжиж эхлэхтэй холбогдуулан шүүхүүд шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагаас ирүүлсэн нийт 4727 ялтны материалыг хянаж байна. 

“Зон олны нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Э.Одбаяр нарын  хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2017 оны 6 дугаар сарын 30-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

“Гэр хороолол хөгжлийн нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Б.Батсүх нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2017 оны 6 дугаар сарын     30-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Содномдаржаа, Ц.Амгаланбаатар, Т.Чимгээ нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг 2017 оны 6 дугаар сарын 28-ны өдөр хянан хэлэлцэхээр товлон зарласан боловч шүүгдэгч Т.Чимгээгийн өмгөөлөгч С.Оюунцэцэг нь гадаадад байгаа гэх шалтгаанаар шүүх хуралдааныг дахин хойшлуулах хүсэлтийг ирүүлжээ. 

Улсын Дээд шүүх 2017 оны 6 дугаар сарын 7-ны өдрийн хуралдаанаар А.Отгонбаатар даргатай “Үнэн ба зөв” намыг улс төрийн намын улсын бүртгэлд бүртгэлээ.

Хөдөлмөрийн Үндэсний намын шинээр сонгогдсон намын даргыг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2017 оны 6 дугаар сарын 7-ны өдөр хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөн 2017 оны 6 дугаар сарын 6-ны өдөр товлосон ёсоор хуралдаж, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд нэр дэвшүүлэх тухай асуудлыг хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөн 2017 оны 6 дугаар сарын 6-ны өдөр болохоор тов нь гарчээ. 

     Монголын Хуульчдын холбооноос “Хуульчдын өдөр”-ийг тохиолдуулан 2017 оны 05 дугаар сарын 27-ны өдөр Хуулийн төв байгууллагуудын ажилтан, албан хаагчдын дунд хөл бөмбөгийн аварга шалгаруулах шилжин явах цомын төлөөх анхдугаар тэмцээнийг зохион байгууллаа. 

Улсын Дээд шүүхийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс   Монголын үндэсний олон нийтийн телевизтэй хамтран бэлтгэдэг “Эрх зүйн хөтөч” теле сэтгүүлийн ээлжит дугаар өнөөдөр буюу 2017 оны 5 дугаар сарын 29-ний 19 цаг 30 минутаас тус телевизийн “Монголын мэдээ” сувгаар нэвтэрнэ. 

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхим Шүүхийн Ерөнхий зөвлөл, Германы Олон Улсын Хамтын Ажиллагааны Нийгэмлэгийн "Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийн эрх зүйн орчинг баталгаажуулах” төсөлтэй хамтран иргэний эрх зүйн чиглэлээрх уламжлалт сургалтаа 2017 оны 5 дугаар сарын 22-27-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Мөнхбаярт холбогдох хэргийг шүүгдэгч болон түүний өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 5 дугаар сарын 24-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Д.Мөнхзул, Д.Доржсүрэн, Д.Тэгшжаргал нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч нар болон тэдгээрийн өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 5 дугаар сарын 24-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг, шүүгч Ч.Хосбаяр, Х.Эрдэнэсувд нар Франц улсын Парис хотноо 2017 оны 5 дугаар сарын 17-19-ний өдрүүдэд зохион байгуулагдсан Шүүх эрх мэдлийн олон улсын 20 дугаар бага хуралд оролцоод иржээ. 

Улсын Дээд шүүхийн баг тамирчид Нийслэлийн шүүх байгуулагдсаны 90 жилийн ойд зориулсан спортын 6 төрөлт тэмцээнд амжилттай оролцон багийн дүнгээр тэргүүлж, цомын эзэн боллоо. 

Монголын шүүхийн ажилтнуудын холбоо, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс хамтран зохион байгуулсан "Шүүхийн захиргааны ажилтны мэргэжлийн ур чадварын улсын уралдаан”-ы нэгдүгээр үе шатанд Улаанбаатар хотын бүх шатны шүүхийн захиргааны 56 ажилтан өрсөлджээ. 

Тусгаар тогтнол, эв нэгдлийн намын дүрэмд орсон нэмэлт өөрчлөлт болон намын шинэ даргыг бүртгүүлэх тухай өргөдлийг Улсын Дээд шүүх 2017 оны 4 дүгээр сарын 26-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Монгол Улсын Дээд шүүх Ардчилсан Намын дүрэмд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг  2017 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр хэлэлцлээ.  

Монголын хүний төлөө намыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай  Х.Бат-Ялалт нарын хүсэлтийг  Улсын Дээд шүүх 2017 оны 3 дугаар сарын 27-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн ажилтнууд Нийслэлийн Иргэдийг гамшгаас хамгаалах сургалт арга зүйн төвд гамшгаас хамгаалах мэдлэг, дадлага олгох сургалтад 2017 оны 3 дугаар сарын 22-ны өдөр  хамрагдлаа. 

Монголын Шүүгчдийн холбооны Улсын Дээд шүүхийн салбар зөвлөлийн хуралдаан 2017 оны 3 дугаар сарын 17-ны өдөр болов. Хуралдаанаас Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Х.Батсүрэнг Монголын Шүүгчдийн холбооны тэргүүн болон Удирдах зөвлөлийн гишүүнээр улируулан ажиллуулахаар нэр дэвшүүллээ. 

"Ардчилсан Нам”-ын даргын нэр болон дүрэмд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2017 оны 3 дугаар сарын 15-ны өдөр хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Х.Сонинбаяр, шүүгч Б.Ундрах нар Япон Улсын  Хууль зүйн яамны харьяа Хууль зүйн судалгааны институтын төлөөлөгчдийг 2017 оны 3 дугаар сарын 3-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. 

Эрүүгийн хэргийн бүртгэл хяналтын нэгдсэн системийн танилцуулга сургалт Улсын Дээд шүүх дээр 2017 оны 2 дугаар сарын 24-ний өдөр болж, тус шүүхийн шүүгч, ажилтнууд оролцов.  

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимаас “Хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтад анхаарах зарим асуудал” сэдэвт уулзалт ярилцлагыг 2016 оны 2 дугаар сарын 21-ний өдөр зохион байгууллаа.

Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зориг, Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг, Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Х.Сонинбаяр, Захиргааны хэргийн танхимын тэргүүн М.Батсуурь нар тус шүүхэд ажиллаж байгаад гавъяаныхаа амралтад гарсан ахмадуудаа 2017 оны 2 дугаар сарын 17-ны өдөр хүлээн авч уулзан хүндэтгэл үзүүллээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Э.Батхүүд холбогдох хэргийг шүүгдэгч Э.Батхүү болон түүний өмгөөлөгч Р.Оюунцэцэг нарын гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 1 дүгээр сарын 25-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Л.Амаржаргал, Э.Мөнх-Эрдэнэ, А.Баатар нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч нарын өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 1 дүгээр сарын 18-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

          “Зон олны нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Э.Одбаяр нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2017 оны 1 дүгээр сарын 16-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Гал-Эрдэнэ, Б.Батболд нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг шүүгдэгч Б.Гал-Эрдэнэ болон түүний өмгөөлөгч С.Пүрэвдорж нарын гаргасан гомдлын дагуу 2017 оны 1 дүгээр сарын 6-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүх дээр Хууль зүй,  дотоод хэргийн дэд сайд Б.Энхбаяр, тус яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Баясгалан, хуулийн төслийн ажлын хэсгийн гишүүд 2017 оны 1 дүгээр сарын 11-ний өдөр хүрэлцэн ирж, Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай, Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн төслүүдийн талаар танилцуулга хийж, Эрүүгийн хэргийн танхимын шүүгчидтэй харилцан санал бодлоо солилцов. 

Улсын Дээд шүүх 2016 онд эрүү, иргэн, захиргааны нийт 2726 хэрэг хүлээн авч, шүүх хуралдаанаар 2250 хэрэг хянан шийдвэрлэжээ. Хянан шийдвэрлэсэн хэргийн 65.3 хувь нь иргэний, 15 хувь нь эрүүгийн, 19.7 хувь нь захиргааны хэрэг байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Улсын Дээд шүүхийн шүүгчийн албан тушаалд томилогдсон Г.Банзрагчийн шүүгчийн тангараг өргөх ёслолын ажиллагаа Дээд шүүхэд 2017 оны 1 дүгээр сарын 2-ны өдөр боллоо.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2016 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдрийн 183 дугаар зарлигаар Монгол Улсын Дээд шүүхийн шүүгчээр томилогдсон Гочоогийн Банзрагч, Бямбын Мөнхтуяа нарыг хүлээн авах ёслолын ажиллагаа Улсын Дээд шүүхэд болов.  

Монгол Улсад орчин цагийн шүүх байгуулагдсаны 105, Улсын Дээд шүүх байгуулагдсаны 90 жилийн ойг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч зарлиг гаргаж, шүүхийн байгууллагад олон жил идэвх зүтгэл, үр бүтээлтэй ажилласан  Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Содномдаржаагийн Батдэлгэрийг “Монгол Улсын Гавьяат хуульч” цол, тэмдгээр 2016 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр шагналаа.

Эрхэм хүндэт шүүгчид ээ,

Энэ танхимд хүндэт зочноор уригдан ирсэн Монголын шүүхийн ахмадууд аа,

Хатагтай, ноёд оо

Та бүхэнд Монгол Улсад орчин цагийн шүүх байгуулагдсаны 105, Улсын Дээд шүүх байгуулагдсаны 90 жилийн ойн баярын мэндийг Улсын Дээд шүүхийн нэрийн өмнөөс болон хувиасаа хүргэж, чин сэтгэлийн мэндчилгээ дэвшүүлье.

Монголын шүүх баялаг уламжлалтай, бахархам түүхтэй билээ. Энэ их уламжлал, түүхийн нэгээхэн хэсэг болсон ХХ зуунд хамаарах шүүн таслах ажиллагааны ололт амжилтыг цэгнэж, өнөөдөр бид түүхэн ойгоо тэмдэглэж байгаад баяртай байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгийн мэндчилгээ

Монгол Улсад орчин цагийн шүүх байгуулагдсаны 105, Монгол Улсын Дээд шүүх байгуулагдсаны 90 жилийн ой энэ өдрүүдэд тохиож байна. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар шүүхийн байгууллагад олон жил үр бүтээл, идэвх зүтгэлтэй ажилласан шүүгч, шүүхийн захиргааны ажилтнуудыг Төрийн дээд одон, медалиар шагнажээ. 

Монгол Улсад орчин цагийн шүүх байгуулагдсаны 105, Монгол Улсын Дээд шүүх байгуулагдсаны 90 жилийн ойг тохиолдуулан төрийн болон төрийн бус байгууллага, иргэдийн мэндчилгээг хүлээн авах ёслолын ажиллагаа Улсын Дээд шүүхэд 2016 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр болов. 

Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зориг анхан болон давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгчээр томилогдсон шүүгчдийг 2016 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа.

“Ардчилсан нам”-ын дүрэмд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Дээд шүүх 2016 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдөр хэлэлцлээ. 

“Үнэн ба зөв нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай А.Отгонбаатар нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2016 оны 12 дугаар сарын 21-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2016 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн 159 дүгээр зарлигаар Цэвэгмидийн Зоригийг Монгол Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгчээр томилсон байна. 

Монголын Хуульчдын холбооны Шүүгчдийн хорооноос Монгол Улсад орчин цагийн шүүх байгуулагдсаны 105 жилийн ой, Монгол Улсын Дээд шүүх байгуулагдсаны 90 жилийн ойг  тохиолдуулан “ШҮҮГЧИЙН ХАРААТ БУС, ШҮҮХИЙН БИЕ ДААСАН БАЙДАЛ- ТУЛГАМДСАН АСУУДАЛ” сэдэвт илтгэлийн уралдаан зарлаж байгаа тул тус хорооны шүүгч-гишүүдийг өргөнөөр оролцохыг урьж байна.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар Н.Энхбаярын нэхэмжлэлтэй Сонгуулийн ерөнхий хороо, Цагдаагийн ерөнхий газар болон Цагдаагийн ерөнхий газрын Мэдээлэл, технологийн төвд тус тус холбогдох захиргааны хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2016  оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Монгол Улсын Дээд шүүхийн шүүгчээр ажиллаж байгаад “гавьяаны” амралтандаа гарч буй хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Б.Бат-Эрдэнэд хүндэтгэл үзүүлэх ёслолын ажиллагаа 2016 оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдөр болов.

Улсын Дээд шүүхийн захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар УИХ-ын 2016 оны ээлжит сонгуулийн 18 дугаар тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч Ш.Батсамбуугийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч О.Мөнхболдын нэхэмжлэлтэй Сонгуулийн ерөнхий хороонд холбогдох хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч болон нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 11 дүгээр сарын 23-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

“Тусгаар тогтнол, эв нэгдлийн нам”-ын дүрэмд орсон нэмэлт өөрчлөлт болон намын шинэ даргыг бүртгүүлэх тухай өргөдлийг Улсын Дээд шүүх 2016 оны 11 дүгээр сарын 21-ний өдөр хянан хэлэлцээд хүсэлтийг хүлээн авахаас татгалзаж шийдвэрлэжээ.  

    Улсын Дээд шүүхээс Монгол Улсад орчин цагийн шүүх байгуулагдсаны 105, Монгол Улсын Дээд шүүх байгуулагдсаны 90 жилийн ойд зориулсан “ШҮҮХИЙН СПОРТЫН ИХ НААДАМ – 2016” тэмцээнийг 2016 оны 11 дүгээр сарын 9-11-ний өдрүүдэд сагсан бөмбөг, гар бөмбөг, ширээний теннис, шатар гэсэн спортын 4 төрлөөр “Буянт-Ухаа” спортын ордонд амжилттай зохион байгууллаа. 

Улсын Дээд шүүхийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс   Монголын үндэсний олон нийтийн телевизтэй хамтран бэлтгэдэг “Эрх зүйн хөтөч” теле сэтгүүлийн ээлжит дугаар өнөөдөр буюу 2016 оны 10 дугаар сарын 27-ны 19 цаг 30 минутаас тус телевизийн “Монголын мэдээ” сувгаар нэвтэрнэ. 

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхим, Шүүхийн Ерөнхий зөвлөл, Германы Олон Улсын Хамтын Ажиллагааны Нийгэмлэгийн “Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийн эрх зүйн орчинг баталгаажуулах” төсөл хамтран иргэний эрх зүйн чиглэлээрх уламжлалт сургалтаа 2016 оны 10 дугаар сарын 24-нөөс 11 дүгээр сарын 3-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Д.Буяннэмэхэд холбогдох хэргийг хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч болон түүний өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 10 дугаар сарын 21-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Төв аймгийн Баянчандмань сумын Засаг даргын орлогч Б.Ханбаатарт холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 10 дугаар сарын 17-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Н.Гомбосүрэн, Э.Доржлхам, Б.Жамъянсүрэн нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч нарын өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 10 дугаар сарын 12-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

-Шүүх бүрэлдэхүүн шийдвэр гаргахаар зөвлөлдөх үед гэм буруугийн талаар болон маргааны үйл баримт, хэргийн нотлох баримтыг үнэлэх асуудлаар зөвлөлдсөн байдал, шүүгчийн гаргасан санал гэх мэтийг нууцлах шаардлагатай байдаг. Шүүгч нотлох баримтыг өөрийн дотоод итгэлээр үнэлнэ, аливаа этгээдийн “буруутай эсэх”-ийг ярьж байгаа нөхцөлд шүүх бүрэлдэхүүний хэн нь түүнийг “буруутай” гэсэн, хэн нь “үгүй” гэсэн нь нууц байна гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, шүүгчийг санал гаргасных нь төлөө аливаа дарамт шахалтанд оруулахгүй, хараат бус байдлыг нь хангахын тулд зөвлөлдөх тасалгааны нууц гэх ойлголт гарч иржээ. Зөвлөлдсөн байдал нь нууц болохоос гаргасан шийдвэр нь нууц биш шүү дээ.

Монгол Улсын Дээд шүүх, Испанийн Вант Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч нарын хооронд 2015 онд хийсэн хэлэлцээрийн дагуу Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимын тэргүүн М.Батсуурь тэргүүтэй төлөөлөгчид тус улсын Мадрид, Барселон хотуудад 2016 оны 10 дугаар сарын 03-07-ны өдрүүдэд Монголын шүүхийн шүүгч, ажилтан нарт зориулсан 2 дугаар ээлжийн туршлага судлах уулзалт ярилцлагад хамрагдаж байна.   

Монголын Хуульчдын холбооны ээлжит бус Их хурлыг 10 дугаар сарын 14-нд хуралдуулахаар товлоод байгаа байна. Тус Их хурлаар Монголын Хуульчдын холбооны Зөвлөлийн гишүүнийг чөлөөлөх, батламжлах, Хуульчдын холбооны Мэргэжлийн хариуцлагын хорооны гишүүнийг чөлөөлөх, бүрэлдэхүүнийг батлах асуудлаас гадна Монголын Хуульчдын холбооны дүрэмд нэмэлт өөрчлөлт оруулах, Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн саналын төслийг танилцуулах зэрэг асуудлыг хэлэлцэхээр төлөвлөөд байна.

Монголын Хуульчдын холбооны ээлжит бус Их хурлыг аравдугаар сарын 14- нд хуралдуулахаар товлоод байгаа билээ.

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Х.Сонинбаяр Германы Олон Улсын Хамтын Ажиллагааны Нийгэмлэгийн Хууль эрх зүйн төслүүдийн төлөвлөлт, хэрэгжилт, үнэлгээний асуудал хариуцсан газрын ахлах мэргэжилтэн, доктор Мюль Ханс, хөндлөнгийн шинжээч, доктор Шток Майер нарыг 2016 оны 9 дүгээр сарын 23-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар Д.Энхжаргалын нэхэмжлэлтэй, Монгол Улсын Засгийн газарт холбогдох хэргийг 2016 оны 9 дүгээр сарын 22-ны өдөр хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гомдлын дагуу хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс   Монголын үндэсний олон нийтийн телевизтэй хамтран бэлтгэдэг “Эрх зүйн хөтөч” теле сэтгүүлийн ээлжит дугаар өнөөдөр буюу 2016 оны 9 дүгээр сарын 15-ны 19 цаг 35 минутаас тус телевизийн “Монголын мэдээ” сувгаар нэвтэрнэ. 

Монгол Улсын Дээд шүүх болон БНСУ-ын Дээд шүүхийн хамтын ажиллагааны санамж бичгийн хүрээнд БНСУ-ын Дээд шүүх, Үндэсний Шүүхийн Захиргаанаас тус улсын Сѳүл хотноо зохион байгуулагдаж буй “Сонгуулийн маргаанийг шүүхээр хянан шийдвэрлэх нь” сэдэвт сургалт амжилттай үргэлжилж байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Тулгар төрийн 2225 жил, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 810 жил, Ардын хувьсгалын 95 жилийн ойн баярыг тохиолдуулан зарлиг гаргаж, шүүхийн байгууллагад олон жил үр бүтээлтэй ажилласан нэр бүхий шүүгч, ажилтнуудыг төрийн дээд одон, медалиар шагнажээ. 

Монгол Улсын Дээд шүүхийн шүүгчээр ажиллаж байгаад “гавьяаны” амралтандаа гарч буй Ц.Сумъяад хүндэтгэл үзүүлэх ёслолын ажиллагаа 2016 оны 7 дугаар сарын 8-ны өдөр боллоо.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхим 2016 оны эхний хагас жилд 261 хэрэг хүлээн авч, 193 хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэж, 49 хэргийг албан бичгээр буцааж, 19 хэргийг Ерөнхий шүүгчийн ажлын албанд шилжүүлсэн байна. 

Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхим  2016 оны эхний хагас жилд 299 хэрэг хүлээн авч, хяналтын шатны шүүх хуралдаанаар 233, шинээр илэрсэн нөхцөл байдлын улмаас хянуулах тухай 15 хүсэлт, шүүх хуралдаанд оруулахгүйгээр  8  хэргийг шийдвэрлэж, 21 хэргийг Ерөнхий шүүгчийн ажлын албанд шилжүүлсэн байна. 

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхим 2016 оны эхний хагас жилийн байдлаар нийт 1023 хэрэг хүлээн авч, 894 хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэж, 71 хэргийг Ерөнхий шүүгчийн ажлын албанд шилжүүлж, 32 хэргийг шинээр илэрсэн нөхцөл байдалд тооцуулахаар хэлэлцэж, 21 хэргийг хяналтын журмаар хэлэлцэхээс татгалзаж, 5 хэргийн харьяаллыг тогтоожээ.

Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газрын зарим ажилтнуудын Төрийн захиргааны албан хаагчийн тангараг өргөх ёслолын үйл ажиллагаа 2016 оны 7 дугаар сарын 1-ний өдөр боллоо.

Улсын Дээд шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөн 2016 оны 6 дугаар сарын 6-ны өдөр болж, Шүүхийн Ёс зүйн хорооны гишүүний бүрэн эрх хуульд заасны дагуу дуусгавар болсонтой холбогдуулан Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.7, 25.5-д зааснаар Шүүхийн Ёс зүйн хорооны гишүүнд нэр дэвшүүлэх тухай асуудлыг хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар Иргэний зориг ногоон намын нэхэмжлэлтэй Сонгуулийн ерөнхий хороонд холбогдох захиргааны хэргийг нэхэмжлэгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан шүүхийн шинэтгэлийг хэрэгжүүлэх нэн хариуцлагатай, нэр хүндтэй албанд итгэл хүлээлгэн хяналтын шатны шүүхээс Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гишүүнд нэр дэвшүүлж, санал болгон нэгэн бүрэн эрхийн хугацаанд үүрэг гүйцэтгүүлсэн явдалд Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгч нартаа гүн талархал илэрхийлье.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2016 оны 5 дугаар сарын 25-ны өдрийн 59 дүгээр зарлигаар Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлийн гишүүнээр томилогдсон Улсын Дээд шүүхийн шүүгч, Монгол Улсын Гавъяат хуульч О.Зандраад баяр хүргэх ёслолын ажиллагаа боллоо. 

“Иргэний Зориг Ногоон Нам”-ын намын даргаас хасалт хийж, бүртгэлд өөрчлөлт оруулах тухай хүсэлтийг Дээд шүүх 2016 оны 5 дугаар сарын 16-ны өдөр хэлэлцлээ. 

“Эх Орон” намаас ирсэн шинээр сонгогдсон намын даргыг бүртгүүлэх тухай хүсэлтийг Дээд шүүх 2016 оны 5 дугаар сарын 16-ны өдөр хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөн 2016 оны 5 дугаар сарын 13-ны өдөр болж, Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлийн гишүүний бүрэн эрх хуульд заасны дагуу дуусгавар болсонтой холбогдуулан Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.5, 25.5-д зааснаар Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлийн гишүүнд нэр дэвшүүлэх тухай асуудлыг хэлэлцлээ. 

“Эх Орон Нам”-ын дүрэмд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2016 оны 5 дугаар сарын 6-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимаас Сонгуулийн тухай хуульд нийцүүлэн Эрүүгийн болон  Захиргааны хариуцлагын тухай хуулийн зарим  зүйл, заалтад нэмэлт өөрчлөлт оруулах саналаа УИХ-ын дарга З.Энхболдод 2016 оны 5 дугаар сарын 4-ний өдөр албан бичгээр хүргүүлжээ. 

“Иргэний Зориг Ногоон нам”-аас ирүүлсэн намын  дарга нарыг бүртгүүлэх тухай хүсэлтийг Дээд шүүх 2016 оны 5 дугаар сарын 2-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

“Тусгаар тогтнол, эв нэгдлийн нам”-аас ирсэн шинээр сонгогдсон намын дарга болон намын дүрмийн нэмэлт өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай хүсэлтийг Дээд шүүх 2016 оны 4 дүгээр сарын 29-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын шүүгчид 2016 оны 4 дүгээр сарын 20-22-ны өдрүүдэд эрүүгийн эрх зүйн сургагч багш нарын сургалтад оролцож, Эрүүгийн хуулийн шинэчилсэн найруулгын талаар мэдээлэл хийж байна. Тухайлбал, тус хуулийн шинэчилсэн найруулгын ажлын хэсэгт орж ажилласан Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Б.Батцэрэн, Д.Ганзориг, Ч.Хосбаяр, Д.Эрдэнэбалсүрэн нар мөн хуулийн шинэлэг зохицуулалтуудын талаар анхан болон давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч-багш нарт тодорхой мэдээлэл өгч байгаа ажээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар нэр бүхий 9 банкны нэхэмжлэлтэй ШӨХТГ-ын улсын байцаагчдад холбогдох захиргааны хэргийг хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн гаргасан гомдлоор 2016 оны 4 дүгээр сарын 18-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

 “Хөдөлмөрийн үндэсний нам”-аас С.Ганбаатар, Б.Найдалаа нарыг намын даргаар бүртгүүлэх тухай хүсэлт ирүүлснийг Улсын Дээд шүүх 2016 оны 3 дугаар сарын 18-ны өдөр хэлэлцээд намын дотоодод зөрчилтэй байна хэмээн үзэж,  хүсэлтийг хангахаас татгалзаж шийдвэрлэсэн билээ.  

“Монгол Консерватив нам”-ын дүрэмд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2016 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимаас Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгчидтэй  “Иргэний хэргийн шүүн таслах ажиллагааны практик” сэдэвт уулзалт-ярилцлагыг 2016 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдөр зохион байгууллаа.

Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Б.Батцэрэн Монгол Улсын шүүхийн байгууллагын өнөөгийн байдалд судалгаа хийж, дүгнэлт зөвлөмж гаргах зорилгоор манай улсад ажиллаж буй ГОУХАН-ын Сайн засаглал эрх зүйт төр хөтөлбөр, хуулийн төслүүдийг хариуцсан ахлах мэргэжилтэн, доктор Л.Яан, ХБНГУ-ын Хелсинк мужийн Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүн Г.Кирххофф нарыг 2016 оны 4 дүгээр сарын 5-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. 

Хамуг Монголын Хөдөлмөрийн намын даргын өөрчлөлтийг бүртгэлээ   

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Л.Гансүх нарт холбогдох хэргийг 2016 оны 3 дугаар сарын 23-ны өдөр шүүгдэгч нар, тэдгээрийн өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу хянан хэлэлцээд Б.Мөнгөнтуяад холбогдох Эрүүгийн хуулийн 263 дугаар зүйлийн 263.2 дахь хэсэгт заасан хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, түүнийг цагаатгажээ.Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Л.Гансүх нарт холбогдох хэргийг 2016 оны 3 дугаар сарын 23-ны өдөр шүүгдэгч нар, тэдгээрийн өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу хянан хэлэлцээд Б.Мөнгөнтуяад холбогдох Эрүүгийн хуулийн 263 дугаар зүйлийн 263.2 дахь хэсэгт заасан хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, түүнийг цагаатгажээ.

Улсын Дээд шүүх “Хөдөлмөрийн үндэсний нам”-аас ирүүлсэн шинээр сонгогдсон намын даргыг бүртгүүлэх тухай хүсэлтийг 2016 оны 3 дугаар сарын 18-ны өдөр хэлэлцээд хүсэлтийг хангахаас татгалзаж шийдвэрлэв.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүний захирамжаар Л.Гансүх, Н.Даваахүү, Б.Мөнгөнтуяа нарт холбогдох хэргийг хянан шийдвэрлэх хугацааг 2016 оны 3 дугаар сарын 10-ны өдрөөс эхлэн 14 хоногийн хугацаагаар сунгажээ. 

Г.Пүрэвсүрэнд оногдуулсан 24 жилийн хорих ялыг хэвээр үлдээв

      Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимын тэргүүн М.Батсуурь Монголын Үндэсний олон нийтийн телевизийн “Эрх зүйн хөтөч” нэвтрүүлгийн 2016 оны 2 дугаар сарын 25-ны өдрийн дугаарт оролцож, шинэчлэн найруулсан Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн талаар ярилцлага өгнө.

Монголын Удирдлага Хөгжлийн Нэгдсэн намыг бүртгэхээс татгалзлаа

“Хөгжлийн хөтөлбөр нам”-ын дүрмийн нэмэлт өөрчлөлт болон намын лого, намын дарга өөрчлөгдсөнийг бүртгүүлэх тухай тус намаас гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2016 оны 2 дугаар сарын 15-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхээс уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Шүүн таслах ажиллагаа, шүүхийн шийдвэрийн талаарх практик” сэдэвт уулзалт-ярилцлага 2016 оны 2 дугаар сарын 3-4-ны өдрүүдэд боллоо.

       “Монгол Улсын Гавъяат хуульч” цол хүртсэн Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зоригт Улсын Ерөнхий прокурор , төрийн хууль цаазын тэргүүн зөвлөх М.Энх-Амгалан 2016 оны 2 дугаар сарын 1-ний өдөр хүндэтгэл үзүүлж, баяр хүргэлээ.

Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлөөс “Шүүгчийн ёс зүй ба хариуцлага” сэдэвт хэлэлцүүлгийг 2016 оны 1 дүгээр сарын 29-ний өдөр зохион байгууллаа.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Д.Чинбаярт холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 1 дүгээр сарын 29-ний өдөр хянан хэлэлцлээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар шүүх эрх мэдлийн шинэтгэлд оруулж буй хувь нэмрийг нь үнэлж Монгол Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Цэвэгмидийн Зоригийг “Монгол Улсын Гавъяат хуульч” цол, тэмдгээр шагналаа.

Улсын Дээд шүүх 2015 онд эрүү, иргэн, захиргааны нийт 2349 хэрэг хүлээн авч шүүх хуралдаанаар 1953 хэрэг хянан шийдвэрлэсэн байна. Хянан шийдвэрлэсэн хэргийн 61.8 хувь нь иргэний , 19.6 хувь нь эрүүгийн, 18.5 хувь нь захиргааны хэрэг байна. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Г.Маралмаа, Т.Цогт нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч нар болон тэдгээрийн өмгөөлөгчдийн гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 1 дүгээр сарын 18-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Японы Олон Улсын Хамтын ажиллагааны байгууллага “ЖАЙКА” болон Монгол Улсын Дээд шүүхийн хооронд “Эвлэрүүлэн зуучлах тогтолцоог сайжруулах төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа 2010-2015 онд 2 үе шаттай хэрэгжин, дэвшүүлсэн зорилтоо амжилттай биелүүлэн 2015 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдөр дууслаа.

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцээс Үндсэн хуулийн өдрийг тохиолдуулан хууль шүүхийн салбарт олон жил үр бүтээлтэй ажилласан Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг, Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Ц.Сумъяа, Б.Ундрах нарыг Үндсэн хуулийн цэцийн “Хүндэт тэмдэг” -ээр шагналаа.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Энхбатад холбогдох хэргийг шүүгдэгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 1 дүгээр сарын 11-ний өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Г.Буяндорж, Д.Батжаргал, Г.Дамдиндорж, С.Баттулга, Ч.Ууганбаяр нарт холбогдох хэргийг шүүгдэгч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хохирогч, түүний өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2016 оны 1 дүгээр сарын 8-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээсний 104 жилийн ойг тохиолдуулан Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Х.Эрдэнэсувдад “Алтан гадас” одон хүртээлээ. Төрийн дээд одонгоор шагнагдсан Х.Эрдэнэсувд шүүгчид баяр хүргэх ёслолын ажиллагаа 2015 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр Улсын Дээд шүүхэд болов. 

Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгчийн 85 дугаар захирамжаар Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны “Жайка” байгууллагын “Эвлэрүүлэн зуучлах тогтолцоог сайжруулах” төслийн ахлах зөвлөх Ока Хидеог “Улсын Дээд шүүхийн Хүндэт тэмдэг”-ээр шагнасныг гардуулан өгөх ёслолын ажиллагаа 2015 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдөр болов.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимаас 2015 оны 12 дугаар сарын 7-ны өдөр хэвлэлийн бага хурал зохион байгууллаа.

Хэвлэлийн бага хуралд Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг Анхны ардчилсан сонгууль болж байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойг тохиолдуулан өршөөл үзүүлэх тухай хуулийг шүүхээс хэрэгжүүлсэн байдлын талаар, шүүгч Д.Ганзориг тус хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1, 4.2 дахь хэсэгт заасны дагуу ял шийтгэлээс өршөөн хэлтрүүлсэн талаар, шүүгч Б.Батцэрэн тус хуулийн 5 дугаар зүйлийн дагуу ялаас өршөөн хассан, 7 дугаар зүйлийн дагуу эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон талаар мэдээлэл хийв.

Улсын Дээд шүүх “Эрх Зүйг Эрхэмлэх Нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай тус намын дарга Д.Даш, “Нэгдмэл Монгол Нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай тус намын дарга Х.Батсуурийн гаргасан хүсэлтүүдийг 2015 оны 12 дугаар сарын 2-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Хуулийн төв байгууллагуудын ажилтан, албан хаагчдын дунд жил бүр уламжлал болон спортын таван төрлөөр зохион байгуулагддаг “Шилжин явах цом”-ын төлөөх тэмцээнд есөн байгууллагын тамирчид өрсөлдсөнөөс багийн нийт дүнгээр Улсын Дээд шүүхийн баг тамирчид гуравдугаар байрыг эзэллээ.

“Бие Даасан Нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай  тус намын дарга Д.Баатаржавын гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2015 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг, шүүгч Ч.Хосбаяр нар Нидерландын Вант улсын Гааг хотноо зохион байгуулагдаж буй Олон Улсын Эрүүгийн шүүхийн Ромын дүрмийн оролцогч улсуудын Ассамблейн 14 дүгээр чуулганд 2015 оны 11 дүгээр сарын 18-26-ны өдрүүдэд оролцож байна. 

Хуулийн төв байгууллагуудын ажилтан, албан хаагчдын дунд жил бүр уламжлал болон спортын таван төрлөөр зохион байгуулагддаг “Шилжин явах цом”-ын төлөөх тэмцээн 2015 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдөр шатрын төрлөөр эхэлж, 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр биллъяард, 11 дүгээр сарын 15-ны өдөр ширээний теннисний төрлүүд амжилттай явагдлаа.

  Монгол улсад Анхны ардчилсан сонгууль болж байнгын ажиллгаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойг тохиолдуулан өршөөл үзүүлэх тухай хуулийг баталж, хэрэгжүүлж байгаатай холбогдуулан манай аймагт өршөөл үзүүлэх ажлыг зохион байгуулж ажиллах ажлын комиссын гишүүд ирж ажиллаа.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын шүүгчид Нидерландын Вант улсын Гааг дахь Олон Улсын Эрүүгийн шүүхийн өмгөөлөгч Н.Орчлонг 2015 оны 11 дүгээр сарын 4-ний өдөр хүлээн авч уулзлаа.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Д.Манлайжаргал, Ш.Батбаяр, М.Бадрах нарт холбогдох хэргийг ялтан, түүний өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2015 оны 11 дүгээр сарын 4-ний өдөр хянан хэлэлцлээ.

Дорнод аймгийн шүүгч нараас УИХ-ын дарга болон гишүүдэд ил захидал хүргүүлжээ

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимаас Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийг хэрхэн хэрэгжүүлэх асуудлыг шүүхийн хэмжээнд нэг мөр ойлгох  зорилгоор улсын хэмжээн дэх эрүүгийн хэргийн шүүхийн шүүгчидтэй уулзалт-ярилцлагыг 2015 оны 11 дүгээр сарын 3-ны өдөр зохион байгууллаа.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2015 оны 10 дугаар сарын 29-ний 167 дугаар зарлигаар Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн албан тушаалд томилогдсон Ийгэрийн Амартөгс, Баянгол, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн албан тушаалд томилогдсон Нэргүйн Хангал, Чулуунбаатарын Нямсүрэн нарт баяр хүргэх ёслолын ажиллагаа  Улсын Дээд шүүхэд 2015 оны 11 дүгээр сарын 2-ны өдөр болов.

Улсын Дээд шүүх Хөдөлмөрийн Үндэсний намаас ирүүлсэн дүрэм, мөрийн хөтөлбөрт оруулсан өөрчлөлтөө бүртгүүлэх хүсэлтийг 2015 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдөр хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар У.Тэмүжин нарт холбогдох хэргийг ялтнууд болон тэдгээрийн өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2015 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Н.Түмэндэмбэрэл нарт холбогдох хэргийг ялтан болон түүний өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлын дагуу 2015 оны 10 дугаар сарын 28-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар М.Наранбаатарт холбогдох хэргийг ялтны өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлыг үндэслэн 2015 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдөр хянан хэлэлцлээ. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Ц.Ууганбаатарт холбогдох хэргийг ялтны өмгөөлөгч болон хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгчийн өмгөөлөгчийн гаргасан гомдлыг үндэслэн 2015 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.  

Улсын Дээд шүүх “Бие Даагчдын Нэгдсэн Нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай тус намын дарга Б.Дугарсүрэнгийн, мөн “Нэгдмэл Монгол Нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай тус намын дарга Х.Батсуурийн гаргасан хүсэлтүүдийг 2015 оны 10 дугаар сарын 7-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүх шинэ вэбсайтаа албан ёсоор хүлээж авлаа

Улсын Дээд шүүхийн 2015 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдрийн 28 дугаар тогтоолыг бүрэн эхээр нь дор нийтлэв.

Дээд шүүх уг тогтоолоороо Анхны ардчилсан сонгууль болж байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойг тохиолдуулан өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн зарим зүйл, хэсэг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн холбогдох заалттай нийцээгүй талаар Үндсэн Хуулийн Цэцэд хүсэлт гаргасан юм.

Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимын тэргүүн М.Батсуурь Бүгд Найрамдах Польш Улсын Шүүхийн Үндэсний Зөвлөлийн дэд дарга, Варшавын цэргийн тойргийн шүүхийн шүүгч, хурандаа ноён Пиотр Рачковски тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2015 оны 9 дүгээр сарын 21-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааны 2015 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдрийн 28 дугаар тогтоолоор Үндсэн хуулийн цэцэд хүсэлт гаргалаа.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Идэрзаяад холбогдох хэргийг 2015 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдөр хянан хэлэлцээд анхан болон давж заалдах шатны шүүхээс түүнд оногдуулсан 25 жилийн хорих ялыг хэвээр үлдээлээ.

Монголын хуульчдын холбооны хоёрдугаар их хурлын төлөөлөгч сонгох сонгуулийн талаарх мэдээлэл

“Улсын үзлэг явуулах тухай” Монгол Улсын Засгийн газрын 2015 оны 5 дугаар сарын 18-ны өдрийн  195 дугаар тогтоол, “Улсын үзлэг явуулах төв комиссын бүрэлдэхүүн, удирдамжийг батлах тухай” Монгол Улсын Ерөнхий сайдын 2015 оны 5 дугаар сарын 18-ны өдрийн 124 дүгээр захирамж, Хууль зүйн сайдын баталсан улсын үзлэг явуулах хуваарийн дагуу 2015 оны 09 дүгээр сарын 08-наас 14-ний өдрүүдэд      Монгол Улсын Дээд шүүхийн архив, албан хэрэг хөтлөлт, төрийн байгууллагын ажлын зохион байгуулалтад улсын хяналтын байцаагч нар үзлэг явууллаа.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн Т.Уранцэцэг УИХ-ын дарга З.Энхболдод Захиргааны хариуцлагын тухай хууль болон Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хуулийн зарим зүйл заалтад өөрчлөлт оруулж, хуулийн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох тухай саналаа 2015 оны 9 дүгээр сарын 7-ны өдөр албан бичгээр хүргүүлжээ. 

Мэндчилгээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Тулгар төрийн 2224 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадам, Ардын хувьсгалын 94 жилийн ойг тохиолдуулан Улсын Дээд шүүхийн шүүгч О.Зандраад “Монгол Улсын Гавъяат хуульч” цол хүртээлээ.

Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газрын дарга Ж.Наранпүрэв АНУ-ын Элчин сайдын яамны Улс төрийн хэлтсийн дарга ноён Брайн Күүнзийг хүлээн авч уулзлаа.

Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхим 2015 оны эхний хагас жилийн байдлаар нийт 671 хэрэг хүлээн авч, 499 хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэж, 78 хэргийг Ерөнхий шүүгчийн ажлын албанд шилжүүлж, 21 хэргийг шинээр илэрсэн нөхцөл байдалд тооцуулахаар хэлэлцэж, 3 хэргийг хяналтын журмаар хэлэлцэхээс татгалзаж, 7 хэргийн харьяаллыг тогтоожээ.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхим 2015 оны эхний хагас жилийн байдлаар хяналтын шатны журмаар эрүүгийн 307 хэрэг хүлээн авч,  217 эрүүгийн хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэж, 76 хэргийг хянан буцаасан байна.  

Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зоригийн урилгаар Монгол Улсад ажлын айлчлал хийж буй Бразил Улсын дээд шүүхийн захиргааны хэргийн танхимын шүүгч Ноён Антонио Герман Бенжаминыг Улсын дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимын тэргүүн М.Батсуурь хүлээн авч уулзлаа. Тус уулзалтад Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газрын дарга Ж.Наранпүрэв болон Бразил улсаас Монгол Улсад суугаа өргөмжит консул Ц. Хулан нар байлцлаа. 

“Ард Түмнээ Хайрлая нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай  тус намын дарга Л.Гүндалайн гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2015 оны 6 дугаар сарын 26-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүх Ардчилсан намаас ирүүлсэн З.Энхболдыг тус намын даргаар сонгогдсоныг бүртгүүлэх хүсэлтийг 2015 оны 6 дугаар сарын 26-ны өдөр хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүх, Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны “ЖАЙКА”  байгууллага 2010 оноос эхлэн хэрэгжүүлсэн "Эвлэрүүлэн зуучлах тогтолцоог сайжруулах” төслийн хоёрдугаар шатны үйл ажиллагаанд үнэлгээ өгөх санамж бичигт гарын үсэг зурах ёслолын ажиллагаа 2015 оны 6 дугаар сарын 23-ны өдөр болов.  

Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газрын зарим ажилтны Төрийн албан хаагчийн тангараг өргөх ёслолын ажиллагаа 2015 оны 6 дугаар сарын 19-ний өдөр болов.

Улсын Дээд шүүхээс 2015 оны 5 дугаар сарын 16-ны өдрөөс 6 дугаар сарын 16-ны өдрүүдэд анхан болон давж заалдах шатны нийт 78 шүүхийн 400 гаруй Ерөнхий шүүгч, шүүгч нарт “Шүүн таслах ажиллагаа, хууль хэрэглэх, тайлбарлах, шүүхээс гаргах шийдвэрийн талаарх практик” сэдэвт Уулзалт-ярилцлагыг амжилттай зохион байгууллаа.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар нэр бүхий 9 банкны нэхэмжлэлтэй ШӨХТГ-ын улсын байцаагчдад холбогдох захиргааны хэргийг нэхэмжлэгчид, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчдийн гаргасан гомдлоор 2015 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхээс “Шүүн таслах ажиллагаа, хууль хэрэглэх, тайлбарлах, шүүхээс гаргах шийдвэрийн талаарх практик” сэдэвт уулзалт-ярилцлагыг 2015 оны 6 дугаар сарын 8-10-ны өдрүүдэд зохион байгууллаа.

Уулзалт-ярилцлагад нийслэл болон Төв аймагт байрлах шүүхүүдийн нийт 190 гаруй шүүгч хамрагдав.

Улсын Дээд шүүхээс “Шүүн таслах ажиллагаа, хууль хэрэглэх, тайлбарлах, шүүхээс гаргах шийдвэрийн талаарх практик” сэдэвт уулзалт-ярилцлагыг 2015 оны 6 дугаар сарын 8-10-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна.

Уулзалт-ярилцлага өнөөдөр иргэний эрх зүйн сэдвээр эхэлсэн бөгөөд Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын шүүгчид удирдан явууллаа.

Улсын Дээд шүүх болон Шүүхийн Ерөнхий зөвлөл, Германы Олон Улсын Хамтын Ажиллагааны Нийгэмлэгийн “Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийн эрх зүйн орчинг баталгаажуулах” төслөөс хамтран ээлжит иргэний эрх зүйн чиглэлээрх сургалтаа 2015 оны 6 дугаар сарын 2-5-ны өдрүүдэд амжилттай зохион байгуулав.

Улсын Дээд шүүхээс “Саусгоби сэндс” ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ц.Болд, өмгөөлөгч Ц.Цэрэнжээ нарын гомдолд 2015 оны 5 дугаар сарын 19-ний өдөр хариу өглөө.

Дээрх хариунд “Иргэний хариуцагч “Саусгоби сэндс” ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ц.Болд, өмгөөлөгч Ц.Цэрэнжээ нарын хяналтын шатны шүүхэд гаргасан гомдлыг үндэслэн Жастин Капла, Хиларион В.Кажуком ЖР, Кристобал Ж.Дэвид нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэх хууль зүйн үндэслэлгүй гэж үзэв.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар  “Нийслэл өргөө” ХК-ийн гэх тодотголтой Б.Ганзориг, С.Хавал нарын 11 хүнд холбогдох хэргийг ялтнууд, тэдгээрийн өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2015 оны 5 дугаар сарын 15-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар “Оюу толгой” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй Татварын ерөнхий газрын Улсын төсвийн орлого, хяналтын газрын татварын улсын байцаагч нарт холбогдох захиргааны хэргийг нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, түүний өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлоор 2015 оны 5 дугаар сарын 11-ний өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны захиргааны хэргийн шүүх хуралдаанаар “Том-Амжилт” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй Харилцаа холбооны зохицуулах хороонд холбогдох хэргийг 2015 оны 5 дугаар сарын 11-ний өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газраас сэтгүүлчдийн дунд зохион байгуулсан “Шүүх ба хүний эрх” сэдэвт нийтлэл, нэвтрүүлгийн уралдааны сонин, сайтын төрөлд байр эзэлсэн бүтээлүүдийг та бүхэнд хүргэж байна.

“Барилга бүр дээр очиж, энэ төмөр унаж магадгүй, үүнээс сэргийл гэж хянах боломж бидэнд байхгүй. Санаанд оромгүй осол барилга дээр гарна, тоосго унана, шилний хагархай үсэрнэ... 

Би энэ удаа шүүхийн шинэчлэл ба шударга ёсны талаар өөрийн ажиглалт, дүгнэлт, бодлоо олон нийттэй хуваалцахаар энэ нийтлэлийг тэрлэв. Энэ нийтлэлд шүүмжлэлт санаанууд багагүй цухалзах нь шүүхийн салбарт  ажиллагсдад тэгтлээ их таалагдахгүй ч байж мэдэх юм. Шүүхийг магтана гэвэл надад хангалттай баримт материал бий. Зөвхөн өөрийнхээ өмгөөлсөн 405 эрүүгийн хэргийн дор хаяж 300-д нь би өмгөөлөгчийн үндэслэлтэй саналыг хүлээж авсанд нь, хэргийг зөв шударга, голыг нь олж ноён нуруутай шийдсэнд нь, хуулийг зөв хэрэглэж  хүнлэг хандсанд нь шүүхэд талархалын үг хэлж чадна. 

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Б.Бат-Өлзийд холбогдох хэргийг 2015 оны 4 дүгээр сарын 24-ны өдөр хянан хэлэлцээд анхан болон давж заалдах шатны шүүхээс түүнд оногдуулсан 25 жилийн хорих ялыг хэвээр үлдээв.

Улсын Дээд шүүхийн Тамгын газраас зохион байгуулсан “Шүүх ба хүний эрх” сэдэвт уралдааны шагнал гардуулах ёслолын ажиллагаа 2015 оны 4 дүгээр сарын 24-ний өдөр болов.

Ёслолын ажиллагаанд Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимын тэргүүн М.Батсуурь, шүүгч Б.Ундрах, Б.Батцэрэн, Тамгын газрын дарга  Ж.Наранпүрэв нар оролцлоо.

Улсын Дээд шүүхийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс Монголын үндэсний олон нийтийн телевизтэй хамтран бэлтгэдэг “Эрх зүйн хөтөч” теле сэтгүүлийн ээлжит дугаар өнөөдөр буюу 2015 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 18 цаг 20 минутаас тус телевизээр нэвтэрнэ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2015 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 58 дугаар зарлигаар Улсын Дээд шүүхийн шүүгчээр томилогдсон Гүррагчаагийн Алтанчимэг, Пунцагийн Золзаяа, Пүрэвдоржийн Соёл-Эрдэнэ, Чагдаагийн Хосбаяр нарт баяр хүргэх ёслолын ажиллагаа болов.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2015 оны 3 дугаар сарын 24-ний өдрийн 51 дүгээр зарлигаар Тогтохын Уранцэцэгийг Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүнээр, Хээмчигийн Сонинбаярыг Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын тэргүүнээр тус тус томилсон байна.

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар Д.Цогтбаатар, Д.Энхтөр, Б.Чингүүн, П.Гансүх, М.Бат-Эрдэнэ, Н.Наранбаяр нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг ялтан болон тэдгээрийн өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу 2015 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдөр хянан хэлэлцээд анхан болон давж заалдах шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээлээ.

“Монголын залуучуудын нэгдсэн нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Б.Баттулга нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2015 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

“Монголын Хүний Төлөө Нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай Х.Бат-Ялалт нарын хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2015 оны 3 дугаар сарын 13-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс   Монголын үндэсний олон нийтийн телевизтэй хамтран бэлтгэдэг “Эрх зүйн хөтөч” теле сэтгүүлийн ээлжит дугаар өнөөдөр буюу 2015 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдрийн 18 цаг 20 минутаас тус телевизээр нэвтэрнэ.

Шүүхийн ерөнхий зөвлөл 2015 оны 02 дугаар сарын 25-ны өдрийн хуралдаанаар Улсын дээд шүүхийн шүүгчид нэр дэвшигчийн талаар Шүүхийн мэргэшлийн хорооны дүгнэлтийг хэлэлцээд, нэр дэвшигчдийг бүртгэж нийтэд мэдээлэхээр шийдвэрлэв.

Улсын дээд шүүхийн шүүгчид нэр дэвшигчид:

Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар С.Батмөнх, М.Батболд, Д.Эрдэнэбат, Г.Наранцэцэг нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдөр хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч, ялтнууд болон тэдгээрийн өмгөөлөгч нарын гаргасан гомдлын дагуу хянан хэлэлцлээ.

“Монголын Нэг Хүний нам”-ыг улсын бүртгэлд бүртгүүлэх тухай тус намын дарга Н.Эрдэнэцэцэгээс гаргасан хүсэлтийг Улсын Дээд шүүх 2015 оны 1 дүгээр  сарын 30-ны өдөр хянан хэлэлцлээ.

Улсын Дээд шүүхийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс   Монголын үндэсний олон нийтийн телевизтэй хамтран бэлтгэдэг “Эрх зүйн хөтөч” теле сэтгүүлийн ээлжит дугаар өнөөдөр буюу 2015 оны 1 дүгээр сарын 28-ны өдрийн 19 цаг 10 минутаас тус телевизээр нэвтэрнэ.

Шүүх эрх мэдэл бол Монгол Улсын Үндсэн хуулиар баталсан засаглалыг хэрэгжүүлэгч нэг багана. Энэ баганыг тулж босгож буй хүмүүс нь шүүгчид гэдэгтэй олон хүн санал нийлнэ. Шүүгчийн гаргасан шийдвэрт хэргийн оролцогчдын нэг тал нь баяртай байдаг бол нөгөө тал нь сэтгэл дундуур, гомдолтой үлддэг. Хоёр талын гаргасан нотлох баримт, тэдний мэтгэлцээний дүнд шударга үнэнийг дэнслэн шийдвэр гаргадаг шүүгч, түүний өдөр тутмын ажилд нь чухал үүрэг гүйцэтгэж байдаг шүүгчийн туслахын нэг өдрийн ажлыг энэ удаа сурвалжиллаа. Сурвалжлагын зочид маань Дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны II шүүхийн шүүгч Азуйсэдийн Мөнхзул, түүний туслах Дашсодномын Гандулам нар юм.

Монголын Хуульчдын холбооны гишүүн шүүгч, ажилтнуудад хуульчийн шинэчилсэн гэрчилгээ гардуулах ёслолын ажиллагаа Улсын Дээд шүүхэд 2015 оны 1 дүгээр сарын 23-ны өдөр болов.

Улсын Дээд шүүхийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс   Монголын үндэсний олон нийтийн телевизтэй хамтран бэлтгэдэг “Эрх зүйн хөтөч” теле сэтгүүлийн ээлжит дугаар өнөөдөр буюу 2015 оны 1 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 18 цаг 20 минутаас тус телевизээр нэвтэрнэ.

Монгол Улсын Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхим өнгөрсөн онд 841 хэргийг  хяналтын шатны шүүх хуралдаанаар хэлэлцсэнээс 181 нь хөдөлмөрийн эрх зүйн маргаан  байна.

Дээрх 181 хэргийн нэхэмжлэл бүгд “...ажлаас үндэслэлгүй халагдсан..” агуулгатай   бөгөөд  65.7 хувь буюу 119 нэхэмжлэлийг шүүхүүд  үндэслэлтэй гэж үзэж,  ажилтныг хуучин эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд нь эгүүлэн тогтоох, ажилгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний нөхөх олговрыг ажил олгогчоос гаргуулан ажилтанд олгохоор шийдвэрлэжээ.

Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн даргын 2015 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 02 тоот тушаалаар Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын шүүгчийн хоёр, Захиргааны хэргийн танхимын шүүгчийн нэг, Эрүүгийн хэргийн танхимын шүүгчийн нэг, нийт 4 сул орон тоонд сонгон шалгаруулалт зарлалаа.

Улсын Дээд шүүхийн Эрүүгийн хэргийн танхим 2014 онд 648 хэрэг хүлээн авч, эрүүгийн 478, цагаатгалын 6 буюу нийт 484 хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэж, эрүүгийн 91, цагаатгалын 2 хэргийг  хянан буцааж, Ерөнхий шүүгчийн ажлын албанд 55 хэргийг шилжүүлсэн байна.

Монголын шүүхийн нийт шүүгч, ажилтан, үе үеийн ахмадууд Та бүхэндээ Монгол Улсын Дээд шүүхийн нэрийн өмнөөс болон хувиасаа шинэ жилийн баярын мэндийг дэвшүүлье.